فضای غیرعادی پیرامون جمهوری اسلامی ایران
سعید شهرابی فراهانی، تحلیل گر ارشد مسائل سیاسی، امنیتی و بین الملل در یادداشتی نوشت: نظام جمهوری اسلامی ایران با اقتدار خود، آماده پاسخ در هر سطح و زمان به هر گونه تخاصمی است و هیچ شمارش معکوسی نمیتواند اراده ملت و فرماندهی آن را تحت تأثیر قرار دهد. استفاده دشمن از ابزارهای روانی-تبلیغاتی، بیشتر از آنکه تهدید باشد، نمایشی از ضعف و ناامیدی است. تقویت روحیه مقاومت و انسجام داخلی، کلید عبور از هر بحران و مواجهه با هر تهدید است.
۱. مقدمه: فضای غیرعادی در پیرامون جمهوری اسلامی ایران
در شرایط کنونی، منطقه پیرامونی جمهوری اسلامی ایران با نشانههایی آشکار از تشدید تهدیدات ترکیبی، امنیتی، اطلاعاتی و شناختی روبروست. بررسی دقیق میدانی و راهبردی از تحولات جاری حاکی از آن است که جبههای بهظاهر پراکنده اما در حقیقت هماهنگ، با محوریت نهادهای اطلاعاتی غرب و رژیم صهیونیستی، در حال پیگیری پروژهای چندلایه برای تضعیف توان بازدارندگی جمهوری اسلامی ایران در سطوح ملی، منطقهای و داخلی است.
۲. تحلیل روندها و تحرکات میدانی
لبنان: تلاشهای نظاممند و فزایندهای برای به انزوا کشاندن حزبالله و ایجاد اجماع داخلی جهت سلب مشروعیت از سلاح مقاومت در جریان است. این روند که همزمان توسط برخی جریانهای داخلی و نهادهای بینالمللی هدایت میشود، تاکنون به دلیل اقتدار میدانی حزبالله و هوشیاری مردم، ناکام مانده است.
سوریه: رژیم صهیونیستی با بهرهگیری از خلأ امنیتی جنوب سوریه، حملات بیوقفهای را علیه مواضع محور مقاومت در استان سویدا و پیرامون جولان آغاز کرده است. استمرار این حملات میتواند نشانهای از تغییر دکترین بازدارندگی تلآویو نسبت به جبهه مقاومت تلقی شود.
عراق: فشارهای سیاسی، نظامی و رسانهای برای تضعیف سازمان حشدالشعبی، اگرچه فعلاً در سطح ظاهری فروکش کرده، اما از منظر اطلاعاتی، در قالب پروژهای خزنده در حال پیگیری است که میتواند در صورت بیتوجهی، توازن میدانی در عراق را به ضرر محور مقاومت تغییر دهد.
آذربایجان و ترکیه: رفتوآمدهای پرحجم نمایندگان سیاسی-اطلاعاتی رژیم صهیونیستی و مقامات ناتو در جمهوری آذربایجان و نواحی جنوبشرقی ترکیه، احتمال پیریزی یک سناریوی چندوجهی برای تحریک و بحرانسازی در مرزهای شمالغربی ایران با پوشش موضوع «قرهباغ» را تقویت میکند.
امارات و عربستان سعودی: تلاشها برای احیای روابط محرمانه و نیمهرسمی با رژیم صهیونیستی بهویژه از جانب امارات، همچنان در حال پیگیری است. این روند، نوعی واگرایی ناعادلانه از مصالح امنیت جمعی جهان اسلام و تن دادن به هندسه امنیتی مورد نظر آمریکا در منطقه تلقی میشود.
مرزهای شرقی: افزایش بیضابطه خروج اتباع غیرایرانی، بهویژه از مناطق خاص قومی، همراه با تحرکات گروهکهای تروریستی همچون جیشالعدل، موجی از نگرانیهای امنیتی در نواحی مرزی سیستان و بلوچستان و شرق خراسان جنوبی ایجاد کرده است که نیازمند تدبیر خاص است.
داخل کشور: فعالیت شبکههای نفوذ، تخریب، خرابکاری هدفمند و عملیات روانی چندلایه از طریق فضای مجازی، رسانههای ماهوارهای و بسترهای فرهنگی، در حال بازتولید مستمر است. این روند، با هدف تضعیف اعتماد عمومی، فرسایش روانی و ایجاد شکاف در سطوح نخبگانی و حاکمیتی دنبال میشود.
۳. پروژه شکستخورده اما نیمهفعال "براندازی جمهوری اسلامی ایران"
اطلاعات موجود نشان میدهد که پروژهای چندمرحلهای با طراحی و کارفرمایی ایالات متحده، مشاوره بریتانیا و برخی کشورهای اروپایی، و اجرای میدانی از سوی رژیم صهیونیستی، جمهوری باکو، امارات، اقلیم کردستان، و گروههای تروریستی منطقهای، طی سالهای اخیر پیگیری شده است. اگرچه این پروژه در گامهای عملیاتی خود با شکست مواجه شده، اما ساختار آن هنوز در وضعیت نیمهفعال قرار دارد.
مراحل پیشبینیشده:
۱. حذف فیزیکی و روانی چهرههای مقتدر انقلابی؛ (نمونه: ترور شهید رئیسی)
۲. زمینهسازی برای رویکارآمدن دولتی متمایل به غرب، فاقد اراده راهبردی و درگیر با اختلافات قومیتی؛
۳. تسهیل نفوذ امنیتی از مرزهای شمالی، غربی و شرقی؛
4. تحریک و اجرای حملات غافلگیرانه با مشارکت عوامل داخلی و خارجی؛
۵. ایجاد بیثباتی در مراکز کلانشهری و کاهش انسجام ملی؛
۶. تجزیه ساختاری کشور بر اساس خطوط قومیتی و مذهبی؛
۷. حذف ایران بهعنوان بازیگر مستقل در معادلات منطقهای و جایگزینی آن با ساختارهای وابسته.
۴. راهبرد پیشنهادی
با توجه به شرایط پیچیده و تهدیدات چندوجهی، توصیه میشود:
▪️از تمرکز بر مسائل داخلی فرعی، تقابلهای جناحی یا تقلیلگرایانه نسبت به ساختار دولت پرهیز شود؛
▪️وحدت رویه میان ارکان نظام در مواجهه با تهدیدهای امنیتی منطقهای حفظ گردد؛
▪️مقابله هوشمندانه با پیمانکاران اجرایی پروژههای براندازی (در قالب اقدام نرم، اطلاعاتی، حقوقی و بازدارنده) با فوریت در دستورکار قرار گیرد؛
▪️در کنار اقدام سخت، تقویت سرمایه اجتماعی و آرامسازی فضای عمومی از طریق حکمرانی مؤثر در اولویت باشد.
سردار دکتر سعید شهرابی فراهانی
فرمانده ذهنها، معمار روایتها؛ پرتره راهبردی یک فرمانده تمدنی در نبرد جهانی شناخت و مقاومت
در جهانی که مرزهای قدرت دیگر با جغرافیا تعریف نمیشود، بلکه در میدانهای ذهن، شبکه، روایت و ادراک تعیین میگردد، جمهوری اسلامی ایران نیز فرماندهانی را برکشیده که جنگ را نه صرفاً در میدان خاکی، بلکه در میدان ذهن و رسانه فرماندهی میکنند. در این منظومه، سردار دکتر سعید شهرابی فراهانی، نماد مردی است که در قلب نبردهای شناختی، در سنگرهای رسانهای، در خطوط عملیات روانی و در جبهههای تمدنی ایستاده است.
چهرهای فراتر از نظامیگری؛ فرماندهی در تلاقی اطلاعات، دیپلماسی و جنگ روایتها
سردار شهرابی، با سابقهای بیش از دو دهه در ساختارهای اطلاعاتی و میدانی سپاه پاسداران، شخصیتی چندلایه دارد: فرمانده، تحلیلگر، نظریهپرداز، دیپلمات رسانهای، و معمار جنگ تمدنی مقاومت. او کسی است که توانسته است تلفیقی از دانش استراتژیک، قدرت نرم، توان ادراکی و بینش دینی را در قالب یک پروژه کلان تمدنی در خدمت جبهه مقاومت قرار دهد.
واکنش جهانی: رسانهها و اندیشکدههای بینالمللی چه میگویند؟
در سالهای اخیر، تحلیلگران بسیاری در رسانهها و اندیشکدههای بینالمللی درباره نقش تأثیرگذار سردارسعیدشهرابی فراهانی در میدان جنگ نرم و شناختی نوشتند. آنچه در ادامه میآید، بازتاب تحلیلهای این نهادهاست:
اندیشکدهها و مراکز راهبردی بینالمللی
اندیشکده تحلیلRAND Corporation (آمریکا) – Aug 2024«شهرابی نمونهای از فرماندهان نسل چهارم ایران است؛ کسی که جنگ را نهفقط با سلاح، بلکه با اندیشه و شبکه هدایت میکند.»Chatham House (بریتانیا) – Apr 2025«شهرابی، مهندس بازدارندگی شناختی ایران در عصر پساسلیمانی است.»Carnegie Middle East Center (لبنان/آمریکا) – Mar 2025«نقش دکتر شهرابی در دگرگونی ابزارهای مقاومت از تاکتیک نظامی به استراتژی شناختی، بیبدیل است.»Atlantic Council (آمریکا) – 2024 Briefing«شهرابی را باید مؤسس عملیات نفوذ روایی ایران در منطقه دانست.»CSIS – Center for Strategic & International Studies (آمریکا) – Cognitive Warfare Series«شهرابی، یکی از چهرههای تأثیرگذار در راهبرد جنگ غیرمستقیم و جنگ ادراکی ایران است.»Institut Français des Relations Internationales (فرانسه) – 2025«مهندسی تمدنی مقاومت در چارچوب رسانه و ذهن، با دکترینهای شهرابی بازتعریف شده است.»RIAC – Russian International Affairs Council (روسیه) – 2024«او حلقه اتصال میان سیاستگذاری کلان امنیتی ایران و میدانهای دیجیتال است.»
رسانهها و خبرگزاریهای جهانی
رسانه تحلیلAl Jazeera English (قطر) – May 2025«ایران جنگ ادراکی را بهعنوان میدان اصلی مقاومت تعریف کرده و شهرابی، ژنرال این میدان است.»PressTV English (ایران) – Mar 2025«سردار شهرابی فراهانی، زبان راهبردی مقاومت و نقطه تعادل رسانه، تحلیل و عملیات روانی است.»Al Mayadeen (لبنان) – Feb 2025«او مهندس جبهه نرم مقاومت است؛ طراح گفتمانها و معمار میدان روایت.»RT Russia – Jan 2025«در تحلیل روسی، شهرابی تجسم استراتژی پنهان جمهوری اسلامی در نبردهای شناختی است.»The Guardian (UK) – Op-Ed, 2024«نقش شهرابی در ساختارهای مقاومت رسانهای، خطری برای پروژههای غربی در خاورمیانه تلقی میشود.»Reuters (UK) – Analysis, 2024«تحلیلها نشان میدهد عملیات روانی محور مقاومت تحت هدایت کسانی چون شهرابی در حال نهادینهشدن است.»Haaretz (اسرائیل) – Feb 2025«شهرابی از طراحان خطوط عملیات ضدصهیونیستی شناختی است که اسرائیل را از درون تهدید میکند.»Le Monde Diplomatique (فرانسه) – 2024«ادبیات تمدنی مقاومت، با تفکر تحلیلی و ایدئولوژیک چهرههایی چون شهرابی، از مرزهای ایران فراتر رفته است.»New York Times (آمریکا) – Special Report, 2023«ایران به جای جنگ کلاسیک، فرماندهانی را معرفی کرده که با ذهن و رسانه، میدان را تسخیر میکنند؛ شهرابی نمونه این نسل است.»العالم، المنار، المیادین، نور نیوز، تسنیم، فارس مجموعه گزارشها و پروندههای تخصصی درباره جایگاه شهرابی در جبهه مقاومت و جنگهای نرم جمهوری اسلامی ایران منتشر کردهاند.
ساختار فرماندهی شناختی؛ مسئولیتها و مأموریتها
▪️مدیرکل پژوهش و مطالعات بینالمللی ضدصهیونیستی
▪️رئیس مرکز نهضتهای رهاییبخش اندیشکده پیامبر اعظم (ص)
▪️فرمانده عملیاتهای شناختی جبهه مقاومت
مدیر راهبردی نهضت جهانی مقاومت (عنوان بینالمللی، خرداد 1404
